FIFO, FEFO, LIFO — czym są i jakie mają między sobą różnice?

FIFO, FEFO, LIFO – inaczej zwane metodami wyceny i segregacji produktów w magazynie, są niezwykle pomocne w sprawnym zarządzaniu. Co więcej, sprawdzają się  także w wielu innych branżach, takich jak np. gastronomia. Z punktu widzenia przedsiębiorców, są one niezwykle istotne, ponieważ w zdecydowanym stopniu mogą wpływać na rentowność firmy. Poszczególne metody wyceny (lub segregacji) produktów różnią się od siebie, dlatego w niniejszym tekście pokażemy, czym się charakteryzują i czym od siebie różnią.

FIFO — First In First Out

Jest to jedna z najbardziej popularnych metod wyceny i segregacji produktów. Jej główne założenie widoczne jest w nazwie, ponieważ oznacza „pierwsze weszło, pierwsze wyszło”. Co więcej, bywa nazywana także metodą kolejki. Główne założenie jest następujące — jako pierwsze wychodzą te produkty, które pojawiły się w magazynie najwcześniej. Warto podkreślić, że metoda FIFO jest obecnie jedną z najpopularniejszych metod zarządzania towarami w magazynie. Jej najważniejszą zaletą jest głównie to, że pozwala na operowanie towarami i produktami, które odzwierciedlają swoją aktualną wartość rynkową.

FIFO jest często stosowana w sklepowych magazynach, po to, by sprzedaż zawsze przynosiła maksymalny zysk. Metodę tą ceni sobie również branża gastronomiczna, ponieważ umożliwia bardzo efektywne zarządzanie pożywienie. Dzięki FIFO zużywane są te produkty, które muszą być użyte najwcześniej. Metoda ta pozwala na precyzyjną kontrolę nad świeżością produktów i składników dań, przez co straty ograniczone są do absolutnego minimum.

Warto zaznaczyć, że aby wyliczyć koszt zbytych towarów metodą FIFO, trzeba cenę jednostkową towaru pomnożyć przez liczbę zbytych zapasów.

FEFO — First Expired Fist Out

Metoda FEFO  jest najczęściej wykorzystywana w magazynach, w których przechowywana jest żywność lub leki. Główną zasadą „pierwsze wygasło, pierwsze wyszło” jest zwracanie uwagi na termin przydatności, który w przypadku handlu żywnością czy lekami jest niezwykle istotny. W myśl metody FEFO w pierwszej kolejności wychodzą te produkty, które mają najkrótszy termin przydatności. Ma to na celu minimalizację strat, ponieważ jak wiadomo, przeterminowana żywność i leki są po prostu utylizowane.

Z metodą FEFO spotkamy się zatem w sklepach, magazynach, aptekach, czyli wszędzie tam, gdzie termin przydatności do spożycia jest niezwykle istotny. Warto dodać, że z FEFO bardzo często korzysta się także w lokalach gastronomicznych.

LIFO — Last In First Out

Sposób segregacji produktów oznaczający „ostatnie weszło, pierwsze wyszło”. LIFO bywa nazywana także metodą najpóźniejszej dostawy. Najczęściej wykorzystywana w przypadku magazynowania dużej ilości towarów lub w przypadku magazynowania towarów wielkogabarytowych. LIFO świetnie sprawdza się także, gdy towary w magazynie mają długą datę przydatności lub nie posiadają jej wcale. Przedsiębiorcy stosowaną ją także w przypadku wysokiej inflacji.

Pozostałe sposoby segregacji i wyceny, czyli LOFO i HIFO

Dwie ostatnie metody to LOFO i HIFO, odnoszące się do ceny zakupionego towaru. Lowest In, First Out, czyli „najtaniej kupione, pierwsze wychodzi” ma za zadanie sprzedaż w pierwszej kolejności tych towarów, które charakteryzują się najniższą wartością. W tym przypadku droższe towary zostają w magazynie dłużej.

HIFO (Highest In, First Out), metoda będąca przeciwieństwem LOFO, która oznacza „najdrożej kupione, pierwsze wychodzą”. Zatem myślą tej metody jest sprzedaż najcenniejszych produkty w pierwszej kolejności, natomiast tańsze pozostają w magazynie na dłużej.

Czym różnią się od siebie poszczególne metody?

Główną różnicą dzielącą FEFO, FIFO, LIFO, LOFO i HIFO jest oczywiście sposób segregacji towarów przychodzących i wychodzących. Ich stosowanie zależy głównie od konkretnych branży i sektorów gospodarki. Doskonałym tego przykładem może być LIFO, czyli metoda, która doskonale sprawdza się w przypadku towarów z długim terminem ważności. W sektorze gastronomicznym powodowałaby zatem duże straty, dlatego bardziej pomocne w tym wypadku będą metody FIFO i FEFO. Mądre i strategiczne zarządzanie towarami i produktami umożliwia maksymalizację zysków i zmniejszanie strat do minimum. Metody te niwelują tak zwane „przepalanie pieniędzy”, kiedy to inwestycja w towar przynosi tylko straty, z powodu np. wygasłej daty przydatności.

Podsumowując, metody segregacji i wyceny produktów i towarów są dziś coraz bardziej powszechne, co zdecydowanie przyczynia się do lepszego zarządzania zasobami. Używanie odpowiedniej metody zapewnia minimalizację strat, która przecież w każdym biznesie jest niezwykle istotna.