CYKL KOLBA
Edukacja ważna jest dla każdego człowieka, jednak jej przyswajanie odbywa się w różny sposób, w zależności od naszego wieku. Dlatego właśnie kształcenie dzieci i osób dorosłych zawsze podlega innym założeniom i przeprowadzane jest w oparciu o inne metody szkolenia. Podstawową różnicą w przypadku edukacji dorosłych i dzieci jest samoświadomość. „Dorośli uczą się ze świadomością, że to podniesie ich kwalifikacje, pozwoli im lepiej wykorzystać swój potencjał, wzbogaci o dodatkową wiedzę, którą później będą mogli praktycznie wykorzystać.” Dlatego też – w odróżnieniu od dzieci – podczas szkolenia osób dorosłych, zwiększa się ich niekompetencje, czy też brak wiedzy, których są w pełni świadomi. Dla przykładu – jeżeli jesteśmy słabi w negocjacjach – możemy się tego po prostu nauczyć, bo wiemy, że to nasz słaby punkt.
Efekty uczenia się dorosłych zależne są od możliwości wykorzystania dotychczasowych doświadczeń, umiejętności, bądź nawyków.
Największą skuteczność podczas szkoleń osiągnąć można, gdy uczestnicy mają wpływ na przebieg szkolenia lub warsztatu. Mogą wtedy “wyrażać siebie”, nie obawiając się oceny i są aktywnie zaangażowani w proces uczenia.
Wielu trenerów, którzy pracują z osobami dorosłymi opiera się w trakcie warsztatów na znanej metodzie opracowanej przez Davida Kolba (tzw. Cykl Kolba), której głównym założeniem jest uczenie się przez doświadczenie.
„Według Kolba uczenie się jest procesem swoistej modyfikacji dotychczasowego doświadczenia pod wpływem nowych doświadczeń następujących po nim. Wykazuje on, że umysł człowieka wcale nie jest „czystą, białą kartą”. Osoba ucząca się posiada nabyte znacznie wcześniej idee, koncepcje i poglądy. Zadaniem trenera, czy też jakiejkolwiek osoby uczącej – jest odniesienie się do tego potencjału i optymalne wykorzystanie go.” Cały cykl opiera się na 4 etapach: doświadczeniu, refleksji, generalizacji oraz praktycznym wykorzystaniu.
Etap doświadczenia polega na tym, że uczestnicy szkolenia doświadczają czegoś i jednocześnie obserwują swoje działania. Zadaniem trenera jest inicjowanie sytuacji, po których będą oni mogli wyciągać wnioski i – dzięki doświadczeniu – zgadzać się z nimi.
Etap refleksji spełnia ważną rolę, ponieważ podczas niego, szkolona grupa może się „wygadać”, podzielić opiniami i wnioskami. Zadaniem trenera w tym przypadku jest jedynie moderowanie dyskusji oraz inicjowanie nowych tematów,
Etap generalizacji to moment, w którym grupa ma już własne wnioski. To część, w której trener może wykorzystać aktywność uczestników np. do spisania ważnych wniosków.
Ostatni etap polega na zastosowaniu nabytej wiedzy w praktyce pod okiem trenera, który powinien wprowadzać ewentualne korekty. Jest to część, w której uczestnicy dają sobie i dostają też od trenera dużo informacji zwrotnej.