Coaching i mentoring - różnice, podobieństwa, wady i zalety

Szkolenie i motywowanie osób jest dziś niezwykle popularne. Mówcy motywacyjni są w stanie gromadzić ogromne tłumy słuchaczy spragnionych tajemnic sukcesu i sposobów na osiągnięcie swoich celów zawodowych i osobistych. Warto jednakże wyraźnie podkreślić, że coaching i mentoring zdecydowanie różnią się pomiędzy sobą, mimo kilku podobieństw. Terminy te bywają często wymieniane jako synonimy, co jest zdecydowanie błędne. Jakie zatem podobieństwa, różnice, wady i zalety znajdujemy w mentoringu i coachingu?

Coaching i mentoring — definicja

Na samym początku należy wyraźnie zaznaczyć, że coaching i mentoring to zdecydowanie nie to samo. Co prawda mają wiele wspólnego, jednakże unifikacja tych dwóch metod szkolenia, to błąd, ponieważ:

• Mentoring opiera się przede wszystkim na wiedzy, doświadczeniu zawodowemu mentora. Z tego też powodu mentor jest przewodnikiem i opiekunem, który przekazuje wszystko, co przez lata doświadczenia zawodowego udało się mu osiągnąć. Dlatego też mentoring opiera się głównie na budowaniu relacji mistrz-uczeń. Ma ona na celu transfer wiedzy podpartej przykładami pochodzącymi z doświadczenia mentora. Jest to więc rodzaj szkolenia, który w dużej mierze przypomina schemat przekazywania wiedzy znany ze szkół i uczelni. Mentor jest więc wzorem do naśladowania i daje przykład swoim kursantom.
• Coaching nastawiony jest głównie na rozwój potencjału osobistego, a nie przekazywanie konkretnej wiedzy, czy zawodowego doświadczenia. Coach bardzo często nie jest ekspertem w danej dziedzinie, ponieważ jego zadaniem jest motywowanie i pomoc w odnalezieniu drogi do celu. W coachingu najważniejsze jest stawianie pytań, które pomogą uczestnikowi szkolenia lepiej zrozumieć samego siebie i odnaleźć wewnętrzne źródło motywacji.

Jak doskonale widać, coaching i mentoring różnią się już u podstaw. Pierwszy coaching skupia się głównie na motywowaniu i wyzwalaniu potencjału osobistego. Zaś mentoring główny nacisk stawia przede wszystkim na przekazywanie wiedzy podpartej doświadczeniem mentora.

Główne zalety mentoringu i coachingu

Rozwój zawodowy i osobisty to dziś niezwykle istotna sfera życia, do których przywiązuje się coraz większe znaczenie. Z tego też powodu mentoring i coaching, jako formy wsparcia rozwoju osobistego stały się niezwykle popularne, zarówno na gruncie zawodowym, jak i prywatnym. Warto wyraźnie zaznaczyć, że zarówno mentoring, jak i coaching mają swoje wady i zalety.

Na początku skupimy się na zaletach obydwu sposobów szkolenia i rozwoju zawodowego. Mentoring to podążanie drogą wyznaczoną przez doświadczonego mentora, który jest ekspertem w danej dziedzinie. Dzięki temu może dzielić się z kursantami własnymi rozwiązaniami, które zostały dokładnie sprawdzone w ciągu lat praktyki zawodowej. Z tego też powodu mentoring jest procesem dydaktycznym, który w głównej mierze opiera się na zbudowaniu relacji pomiędzy kursantami a mentorem.

Jedną z głównych zalet coaching jest natomiast bezpośredni kontakt z kursantami, który wpływa na zmniejszenie dystansu i poczucie zrozumienia. Coach nie jest i w cale nie musi być ekspertem w danej dziedzinie. Jego zadanie to zadawanie odpowiednich pytań i takie prowadzenie konwersacji, które pozwoli kursantom odkryć swoje źródło motywacji.

Wady coachingu i mentoringu

Jeśli chodzi o minusy mentoringu, to na pierwsze miejsce wysuwa się oczywiście bariera, pomiędzy mentorem a kursantami. Chodzi o mentalną barierę, która u wielu ludzi często potrafi przywoływać wspomnienia z lat szkolnych, kiedy nauczyciel wymagał czegoś od uczniów. W tym przypadku wszystko zależne jest od umiejętności pedagogicznych mentora. Jeżeli przekazuje swoją wiedzę i doświadczenie w sposób pozbawiony przesadnej atencji i wyższości, to kursanci zdecydowanie lepiej przyswajają przekazywaną wiedzę.

W przypadku coachingu wadą może być brak konkretnych rozwiązań i scenariuszy odnośnie do danego problemu. Dzieje się tak z powodu natury samego coachingu, który nastawiony jest na motywowanie, nie zaś na przekazywanie konkretnej dawki wiedzy. W przypadku niektórych branży może być to kłopotliwe, szczególnie jeżeli kursanci nastawieni są na działanie. Warto jednocześnie podkreślić, że w tym przypadku również wszystko zależne jest od umiejętności samego coacha, który powinien być na tyle elastyczny i perswazyjny, aby sukcesywnie motywować swoich odbiorców.

Różnice i podobieństwa Mentoringu i Coachingu

Zarówno coaching, jak i mentoring są metodami rozwoju zawodowego (często także i osobistego), dlatego to właśnie samodoskonalenie jest najważniejszym podobieństwem pomiędzy tymi dwoma podejściami do szkolenia. Co więcej, motywacja i chęć do realizacji własnych celów zawodowych, w przypadku obydwu sposobów rozwoju osobistego jest na bardzo podobnym poziomie. Główną różnicą dzielącą mentoring i coaching jest sposób, w jaki aktywuje się wewnętrzny potencjał uczestników szkolenia. Mentoring stawia na wiedzę i doświadczenie samego mentora. Natomiast coaching opiera się na motywacji, charyzmie, zadawaniu odpowiednich pytań i rozbudzaniu procesów, które pozwolą na samodoskonalenie.