Otwarcie własnej działalności. Jakie są przeszkody i kto może ją otworzyć?

W naszym kraju otwarcie własnej działalności gospodarczej jest stosunkowo proste i nie wymaga posiadania specjalnych pozwoleń czy uprawnień. Są jednak określone przypadki, gdy należy spełnić dodatkowe warunki, o których opowiemy dziś nieco więcej.

Otwarcie własnej działalności – proces założenia

Sam proces otwierania własnej firmy jest w Polsce niezwykle uproszczony i nie powinien nikomu przysporzyć trudności. Własną działalność można założyć przez internet lub odwiedzając lokalny Urząd Miasta. Formalności mogą być jednak przeszkodą dla niektórych osób. Takich, które nie radzą sobie z tego typu kwestiami i czują obawy przed obowiązkami wiążącymi się z prowadzeniem własnej firmy. Mamy tu na myśli m.in. prowadzenie księgowości, rozliczanie podatku dochodowego, VAT-u czy składek zdrowotnych i społecznych. Terminowe wywiązywanie się z tego typu zobowiązań nie jest zbyt skomplikowane. Jednak dla osób negatywnie nastawionych do spraw formalnych i pilnowania terminów może być problematyczne.

Kto może być przedsiębiorcą?

Przepisy polskiego prawa zakładają dużą dowolność w odniesieniu do prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Przedsiębiorcą w naszym kraju może być:

• osoba fizyczna;
• osoba prawna;
• jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą;
• wspólnik spółki cywilnej.

Funkcjonują jednak przypadki wyjątkowe, gdy możliwość otwarcia własnej firmy może być ograniczona przez wyrok sądu lub wymaga posiadania koncesji i zgody odpowiedniego organu. Tego typu sytuacje najczęściej mają miejsce w przypadku działalności mających szczególne znaczenie dla bezpieczeństwa wewnętrznego kraju, obywateli czy interesów publicznych. Dotyczy to np. branży farmaceutycznej, produkcji i dystrybucji napojów alkoholowych, handlu bronią i amunicją czy usług transportowych. Są to tzw. działalności regulowane.

Cudzoziemcy a działalność gospodarcza w Polsce

Nie wszyscy obcokrajowcy mogą w prosty sposób założyć firmę w Polsce. Jednak obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego nie powinni mieć z tym żadnych problemów. Mogą oni:

• założyć w Polsce jednoosobową działalność gospodarczą lub dowolną spółkę handlową;
• świadczyć transgranicznie usługi – bez obowiązku rejestrowania działalności w Polsce;
• założyć w Polsce oddział lub przedstawicielstwo.

Co ważne, własną firmę, dowolną spółkę handlową, oddział lub przedstawicielstwo mogą otworzyć w naszym kraju również obywatele USA oraz Konfederacji Szwajcarskiej. Co z osobami spoza wymienionych powyżej obszarów? Obowiązuje ich przede wszystkim konieczność posiadania tytułu pobytowego, który uprawnia do założenia firmy w naszym kraju.

Emeryci a prowadzenie firmy w Polsce

Kolejną grupą osób, którą warto omówić w kontekście prowadzenia własnej działalności gospodarczej, są emeryci. W naszym kraju wiek emerytalny wynosi 60 lat w przypadku kobiet oraz 65 lat w przypadku mężczyzn. Co ważne, emeryci nie będą mieć najmniejszych kłopotów z założeniem własnej firmy. Wypłacanie emerytury z tego tytułu nie ulegnie zmianie. Konieczność zaprzestania aktywności zawodowej w trakcie jej pobierania odnosi się jedynie do osób zatrudnionych na umowę o pracę. Dochody uzyskiwane z prowadzonej działalności nie są w żaden sposób ograniczone. Podobnie jak w przypadku pracy na podstawie umowy agencyjnej czy umowy o dzieło.

Wyjątek stanowią osoby, które zdecydowały się na wcześniejszą emeryturę. Mają one bowiem obowiązek do zmniejszenia jej wysokości lub całkowitego zawieszenia świadczenia, jeśli całkowity dochód będzie wyższy, niż określa to właściwy organ. Przekroczenie dochodów o 70% średniej krajowej pensji skutkuje zmniejszeniem emerytury.

Osoby niepełnoletnie a otwarcie własnej firmy

W przypadku osób niepełnoletnich chcących otworzyć własną działalność gospodarczą funkcjonuje przede wszystkim jedna podstawowa zasada. Mianowicie przyszły przedsiębiorca musi posiadać zgodę przedstawiciela ustawowego, który zobowiązany jest do własnoręcznego złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Przedstawicielem zostaje najczęściej rodzic lub prawny opiekun osoby niepełnoletniej. Co więcej, wniosek o wpis musi zostać złożony w formie tradycyjnej we właściwym urzędzie i jest następnie skrupulatnie weryfikowany przez CEIDG. Jeśli urząd wskaże na jakiekolwiek wątpliwości, może nie zgodzić się na rejestrację firmy. Wówczas osoba niepełnoletnia musi znaleźć innego przedstawiciela ustawowego bądź wstrzymać się z otwarciem działalności do uzyskania statusu osoby dorosłej, czyli ukończenia 18 lat.

W artykule skupiliśmy się na jednoosobowej działalności gospodarczej jako podstawowej formie prowadzenia firmy w Polsce. W przypadku różnego rodzaju spółek, zasady ich zakładania są dużo bardziej rozbudowane i skomplikowane w zależności od rodzaju i specyfiki działalności.