Teorie X i Y, czyli ciemna i jasna strona zarządzania

Istnieje wiele różnych teorii motywacji, stosowanych w zarządzaniu. Istnieje jednak jedna, która stanowi bazę dla budowania relacji i traktowania pracowników. Została ona stworzona przez amerykańskiego psychologa społecznego, Douglasa McGregora.

Teorie X i Y to podejścia, które zawierają założenia dotyczące postawy podwładnych wobec pracy oraz wynikające z nich wskazówki z zakresu zarządzania i motywowania personelu. Należy zaznaczyć, że podejścia te całkowicie się od siebie różnią.

Podstawowym założeniem teorii X jest przekonanie o tym, iż pracownicy są z natury leniwi i niechętni do pracy, a do działania zachęcić ich może wyłącznie wynagrodzenie. Podejście zakłada także, że podwładni nie są zdolni do samodzielnego i kreatywnego działania i gorliwie unikają jakiejkolwiek odpowiedzialności, a ich praca winna być poddawana bieżącej i skrupulatnej kontroli na każdym poziomie.

Z tego też powodu teoria X optuje za silnie zhierarchizowanym i autorytarnym systemem zarządzania, w którym nie ma miejsca na pochwały i nagrody. W przypadku błędów należy zatem znaleźć winnego i odpowiednio go ukarać. Menedżer w tym podejściu jest nieufny wobec pracowników i całkowicie samodzielnie organizuje ich pracę, nie pozostawiając miejsca na indywidualność.

Zupełnie odmienna teoria Y głosi, że podwładni mogą lubić swoją pracę i chętnie podejmują się wykonywania samodzielnych i ambitnych zadań. Są także w stanie podejmować odpowiedzialność oraz się z niej wywiązywać. Jeśli pracownicy nie są tłamszeni przez kadrę zarządzającą, mogą wykazać się kreatywnością podczas realizowania wyzwań zawodowych.

Menedżer wyznający teorię Y nie powinien więc nakładać na pracowników ścisłego rygoru, aby pozostawić miejsce dla ich indywidualności i własnej inicjatywy. Dba za to o stworzenie warunków i atmosfery pracy, która wspierają wykorzystanie i rozwój potencjału podwładnych. Podejście to zakłada bowiem, że czynnikiem motywującym pracownika jest satysfakcja, jaką odczuwa z pracy. Dlatego tak ważne jest, aby umożliwić mu nieskrępowane dążenie do samorealizacji.

Teoria Y cechuje się większą efektywnością, gdyż postuluje szacunek wobec pracownika oraz zaufanie w jego możliwości. Zauważa i wspiera potencjał pracownika oraz umożliwia jego rozwój.

Menedżer w teorii X, który nadmiernie kontroluje podwładnych stwarza zagrożenie dla atmosfery w zespole. Pracownicy są stłamszeni oraz zastraszeni. Dochodzi do realizacji samospełniającej się przepowiedni: menedżer uważa, że podwładni są leniwi i nie nadają się do ambitnych zadań, a co za tym idzie ściśle ich kontroluje. W efekcie pracownicy faktycznie stają się wycofani i nie przykładają się do swoich obowiązków Tylko że nie wynika to z ich osobistych słabości, a z słabości systemu zarządzania.

Choć wydaje się, że teoria X jest raczej echem zamierzchłych czasów, to nadal jest stosowana przez menedżerów w niektórych firmach. Dlatego warto pamiętać, że dobry menedżer to ten, który potrafi wydobyć z pracowników ich mocne strony.

Przeczytaj również:

Szkolenia, Wiedza i rozwój

Szkolenia dla pracowników restauracji – jakie wybrać?

Szkolenia dla pracowników restauracji – jakie wybrać? Szkolenia dla pracowników restauracji, stanowią klucz do jej sukcesu, dlaczego? Restauracja to miejsce, z którego codziennie korzysta bardzo duża liczba osób. To tutaj ludzie jedzą posiłki, organizują spotkania, imprezy rodzinne, a także relaksują się. Restauracja daje ludziom poczucie pewnego rodzaju luksusu. Dzieje się tak, ponieważ nie trzeba gotować, by zjeść smaczny posiłek. Co więcej,…
dowiedz się więcej
Szkolenia, Wiedza i rozwój

Skuteczny marketing w hotelu – jak go osiągnąć?

Skuteczny marketing w hotelu – jak go osiągnąć? Skuteczny marketing w hotelu odnosi się do procesu promowania obiektu hotelowego i sprzedaży jego usług. Obejmuje różne działania np. takie jak.: badanie rynku rozwój usług ustalanie cen reklamę sprzedaż i obsługę klientów W dzisiejszych czasach marketing opiera się głównie na obecności hoteli w sieci. To właśnie poprzez system internetowy można zarezerwować pokój, zakupić…
dowiedz się więcej
Szkolenia, Wiedza i rozwój

Profesjonalna obsługa klienta w gabinecie kosmetycznym

Profesjonalna obsługa klienta w gabinecie kosmetycznym Profesjonalna obsługa klienta w gabinecie kosmetycznym, stanowi klucz do sukcesu. To właśnie ta umiejętność, wpływa najbardziej na powodzenie salonu i jego zyski. Prowadzenie biznesu w branży beauty, stanowi duże wyzwanie, ponieważ salonów wykonujących różnego rodzaju zabiegi kosmetyczne, jest coraz więcej. Klienci mają więc duży wybór. Z łatwości mogą udać się do salonów konkurencyjnych, jeśli…
dowiedz się więcej