Konflikty w pracy, to nieodzowna część zawodowej codzienności. Ich występowanie jest powszechne i w zasadzie nieuniknione, ponieważ tarcia pomiędzy poszczególnymi pracownikami to coś zupełnie naturalnego i wręcz potrzebnego. Należy podkreślić, iż rozwiązywanie takich konfliktów nie jest już tak proste i łatwe, jak ich opisywanie. Zadanie to powinno spadać na barki managera. Jego zadaniem jest zarządzanie swoim zespołem, pomoc radą, a także pełnienie funkcji mediatora w konfliktach. Dlatego tak ważne jest dbanie o odpowiednie szkolenie managera w temacie “Rozwiązywanie konfliktów w zespole”. W jaki sposób rozwiązać konflikt pomiędzy pracownikami, aby oczyścić atmosferę i wrócić do owocnej pracy?
Geneza konfliktu, czyli skąd biorą się nieporozumienia pomiędzy członkami zespołu?
Zacznijmy od tego, iż najważniejszym elementem, który drastycznie zmniejsza ryzyko konfliktów, jest odpowiedni dobór poszczególnych członków zespołu. Zadanie to należy do managera, który ma w taki sposób skomponować podległy sobie zespół, aby doskonale się on uzupełniał. Wówczas bardzo istotne jest nakreślenie wyraźnych ram i zasad współpracy. Co ciekawe, wielu managerów pomija ten punkt, co później mocno wpływa kulturę pracy i sposób współpracy pomiędzy poszczególnymi członkami zespołu. Brak jasno określonych zasad uwypukla wszelkie zarzewia konfliktu, dlatego pominięcie tego etapu to bardzo często początek konfliktów w zespole.
Jeśli chodzi o przyczyny takich konfliktów, to tak naprawdę zaczynają się one od małych i często niezauważalnych przez managerów sprzeczek i tarć. Jest to oczywiście całkowicie naturalne, ponieważ w miejscu, w którym pracują ludzie o różnych temperamentach, zawsze muszą pojawiać się pomiędzy nimi pewne nieporozumienia. Takie początkowe stadia konfliktu bardzo często są praktycznie niewidoczne, przez co managerowie nie są w stanie wyłapać ich na tym etapie. Jawny konflikt jest zatem oznaką nieporozumienia, które przybrało na sile i wchodzi w fazę eskalacji. Managerowie najczęściej obawiają się tego typu konfliktów wewnętrznych, uważając je za coś kłopotliwego i trudnego do rozwiązania. Prawda jest oczywiście zgoła inna. Owszem, konflikty wewnątrz zespołu są trudne i wymagają pracy oraz wysiłku, jednakże jednocześnie jest to także doskonała okazja do rozwoju całego zespołu.
Dlaczego typy osobowości mają tak duże znaczenie w przypadku konfliktu?
O tym, że poszczególni ludzie mają różne typy osobowości, wiemy już od czasów starożytnych. Ściślej mówiąc od klasycznego podziału osobowości według Hipokratesa. Temat ten został rozwinięty przez m.in. Carla Junga, jednakże dziś w zdecydowanej większości managerowie i specjaliści od HR opierają się na typologii osobowości MBTI. W modelu tym bierze się pod uwagę wiele różnych składowych, które finalnie składają się na 16 różnych typów osobowości.
Wykonanie prostego i szybkiego testu osobowości MBTI pozwala wyodrębnić konkretny typ osobowości. Jednym z głównych powodów konfliktów w pracy, jest właśnie różnica w fundamentalnych aspektach osobowościowych. Jest nimi sposób zbierania informacji, reakcja na krytykę, kierowanie się wiedzą lub intuicją, ekstrawertyzm i introwertyzm, czy stopień asertywności. Warto wyraźnie zaznaczyć, że pomiędzy odmiennymi i skrajnie różnymi typami osobowości zawsze będą szybciej pojawiały się drobne tarcia. Później będą mogły przerodzić się w otwarty konflikt. Jest to rzecz całkowicie naturalna i polega na tym, że mimo wspólnej komunikacji, obydwie strony konfliktu nie są w stanie dojść do porozumienia.
Jedną ze składowych osobowości opartej na schemacie MBTI jest introwertyzm i ekstrawertyzm, które w zdecydowanym stopniu definiują sposób wykonywania zadań służbowych. Ekstrawertyk, otrzymując zadanie, od razu będzie chciał rozmawiać o możliwościach i konsultować swoje pomysły, zaś introwertyk będzie potrzebował chwili czasu na zastanowienie się, zebranie myśli i przeanalizowanie sposobu działania. Często nawet tak małe i nieistotne na pierwszy rzut oka szczegóły są w stanie wywołać tarcia. W dalszej konsekwencji powoduje to otwarte konflikty.
Jak powinien zachować się manager w obliczu konfliktu w zespole?
Jednym z najgorszych możliwych zachowań managera w obliczu konfliktu pomiędzy członkami zespołu jest brak reakcji i próba przeczekania sporu. Taka taktyka tylko i wyłącznie uwypukla jeszcze wszystkie punkty zapalne i powoduje eskalację, zamiast deeskalacji. Manager musi zatem wcielić się w rolę mediatora i wysłuchać obydwu stron, aby można było znaleźć wspólne rozwiązanie. Warto zaznaczyć, że jedną z najczęstszych przyczyn konfliktu pomiędzy poszczególnymi członkami zespołu jest odmienność osobowości. Wpływa ona tak naprawdę na każdy aspekt wykonywanych na co dzień zadań.
Manager powinien zatem uświadomić stronom konfliktu, że różnorodność osobowości w zespole jest tak naprawdę jego atutem, a nie mankamentem. Introwertycy potrafią mieć bardzo innowacyjne i kreatywne pomysły, którymi dzielą się po chwili zastanowienia. Ekstrawertycy zaś o wiele skuteczniej działają w grupowej burzy mózgów, gdzie ich tezy mogą być szybko weryfikowane przez pozostałych członków zespołu. Znając swoich pracowników łatwiejsze jest rozwiązywanie konfliktów w zespole.
W jaki sposób manager może zapobiegać konfliktom wewnątrz zespołu? Rozwiązywanie konfliktów w zespole.
Świadomość tego, że zespół składa się z członków o różnych typach osobowości, pozwala na wyciągnięcie z nich maksymalnego potencjału. Dzięki odpowiedniemu podejściu do grupy wykazywać mogą się zarówno ekstrawertycy, jak i introwertycy. Daje to bardzo szerokie spektrum pomysłów od wszystkich osób w zespole. Odpowiednie delegowanie zadań i uświadamianie pracowników na temat tego, że mają odmienne typy osobowości potrafi znacząco zmniejszyć ryzyko powstawania otwartych konfliktów wewnątrz zespołu.
Na samym końcu warto jednocześnie zaznaczyć, że konflikty pracowników pokazują, że są oni zaangażowane w pracę i chcą zmienić coś, co im w tym momencie nie pasuje. Dlatego też tarcia i nieporozumienia jednoznacznie ukazują, że pracownicy są związani emocjonalnie z wykonywanymi zadaniami i tym, w jaki sposób je wykonują. Konflikty to doskonały fundament rozwoju, ponieważ rozwiązanie nieporozumień uzdrawia atmosferę w zespole i pozwala na większą skuteczność.
