Działalność kształtująca asortyment spośród towarów konkurencyjnych, ukierunkowana na rozpoznanie oraz utrzymanie optymalnego wyboru towarów, to tak zwane zarządzanie asortymentem. Prawidłowe praktyki w tym zakresie to dla każdego sklepu fundament generowania przychodów. Jest to umiejętność konieczna do zachowania wysokiej konkurencyjności na rynku. Zarówno dobór asortymentu, jak i sposób jego prezentacji, przekładają się bezpośrednio na decyzje zakupowe klientów. Wdrożenie odpowiednich mechanizmów zarządzania asortymentem jest skorelowane z osiąganiem lepszych wyników sprzedażowych.
Daj wybór
Czasy, w których na półkach stało kilka produktów, bezpowrotnie minęły. Dzisiejszy konsument kupuje w oparciu o wachlarz możliwości, jakie daje sprzedaż wirtualna i bezpośrednia: przebiera w markach, gatunkach, jakości, promocjach – rozmaite narzędzia sprzedażowe otwierają zupełnie nowe kanały dystrybucji. Coraz trudniej przyciągnąć klienta wystawą, dlatego warto zadbać, by oferowany asortyment był trafiony, prawidłowo wyeksponowany i zawsze dostępny.
Zgodnie z zasadą Pareto, 80% zysku generuje 20% asortymentu atrakcyjniejszego lub bardziej poszukiwanego z punktu widzenia klienta. Zawężenie i określenie grupy tych „atrakcyjnych” 20% jest niełatwe i stanowi wyzwanie. Kształcenie przedsiębiorców oraz personelu w kierunku zarządzania asortymentem przekłada się więc na bezpośrednie korzyści zarówno dla przedsiębiorcy jak i klientów grupy docelowej. Stąd tak istotne jest skorzystanie z profesjonalnych szkoleń w tym zakresie oraz samodoskonalenie na kolejnych etapach działalności.
Optymalizacja asortymentu
Ustanowienie atrakcyjnego asortymentu może odbywać się drogą eliminacji produktów mniej poszukiwanych. Do optymalizacji asortymentu należy jednak podchodzić z pewną rezerwą – zbyt radykalna eliminacja może zubożyć ofertę sklepu i uczynić go mniej atrakcyjnym z punktu widzenia klienta. Zarządzanie asortymentem powinno się zatem odbywać w oparciu o analizę profilu klienta oraz działalności faktycznej konkurencji. Sklep spożywczy usytuowany w pobliżu przedszkola powinien być zaopatrzony w chrupki, soczki czy łakocie, w okolicy przystanku autobusowego – w bilety i prasę, a w pobliżu akademików – w mrożonki, kanapki i napoje energetyczne.
Ważne, a wręcz kluczowe dla optymalizacji asortymentu jest ustalenie konkurencji, jej mocnych i słabszych stron oraz oczekiwań. Przedsiębiorca decydujący się na zaopatrzenie komplementarne w stosunku do konkurencji prawdopodobnie nie będzie musiał toczyć walki o klienta. Sklep zaopatrzony tożsamo z konkurencją, będzie zmuszony wzmocnić inne aspekty, by zwyciężyć w wyścigu o klienta. Zwykle kartą przetargową są ceny, ale może to również być świeżość, jakość, unikalność, przywiązanie do marki, regionalizm itp.
Drobiazgowa analiza rynku, konkurencji, profilu klienta i czynników lokalizacyjnych pozwoli skutecznie określić pożądany asortyment, a co za tym idzie – ograniczać straty. Szkolenie personelu w kierunku zarządzania cenami, rozpoznawania potrzeb klientów, visual merchandisingu czy dysponowania stanami magazynowymi również są – z punktu widzenia handlowca – niezbędne.
