Sezonowość widać niemalże w każdym biznesie, jednak najbardziej zauważalna jest ona w ekspozycjach sklepowych ze szczególnym uwzględnieniem stoisk owocowo warzywnych. Owoce i warzywa powinny być układane w różnej kolejności w zależności od sezonu: jesienno-zimowego/wiosenno-letniego. Jak już pisaliśmy tu, stoisko owocowo warzywne powinno być umiejscowione zaraz za wejściem klienta w obszar sprzedaży, tak aby ekspozycja zachęciła kupującego do dalszych zakupów. Jak już pisaliśmy, większość klientów jest wzrokowcami, więc to właśnie ten zmysł powinniśmy, jako sprzedawcy, w pierwszej kolejności „atakować” 🙂
Jaki powinien być układ stoiska w sezonie jesienno-zimowym?
Pamiętajmy przede wszystkim o układaniu towarów naprzemiennie kolorami – zasada kontrastu ma duży wpływ na proces zakupowy, niezależnie od różnorodności 
asortymentowej. Należy również pamiętać o zasadzie „pierwsze weszło, pierwsze wyszło” – istnieje duża szansa, że najlepiej będzie sprzedawał się towar leżący najbliżej potencjalnego klienta (a więc tam układamy ten, który powinien się wyprzedać w pierwszej kolejności).
Dokładając towaru, w miarę jego „schodzenia” ze stanu sklepowego, nie zapomnijmy o zasadzie FIFO, czyli, tak jak w przypadku wykładania z magazynu towarów, które leżały najdłużej, tak samo tutaj należy przełożyć towar starszy na górę ekspozycji. W ten sposób zabezpieczamy ekspozycję przed ryzykiem zepsucia się towarów na dole skrzynki/pojemnika.
Będąc przy temacie opakowań, pamiętajmy o tym, aby na ekspozycji dodatkowej, produkty umieszczać w opakowaniach producenta. Jeżeli musimy użyć innych ekspozytorów, postarajmy się, aby były one jednolite i miały kolor zielony. Dlaczego akurat powinno wybierać się ten, a nie inny kolor pisaliśmy tutaj. Warto także zauważyć różnicę pomiędzy ekspozycją prawidłową a dopuszczalną. Ekspozycją prawidłową, nazywamy tę, w której wszystkie towary są układane w opakowaniach od producenta. Natomiast ekspozycja dopuszczalna, to wspomniane wcześniej jednolite skrzynie, będące na wyposażeniu stoiska. Pamiętajmy jednak, że używamy ich wyłącznie gdy wielkość stoiska bądź opakowań uniemożliwia nam zastosowanie ekspozycji prawidłowej. Mówiąc wprost – opakowania od producenta odkładamy na bok tylko w wypadku, gdy nie mamy fizycznej możliwości ich zastosowania.
Jaki układ zastosować?
Wracając do samego układu stoiska – powinien on wyglądać następująco: Na pierwszej półce układamy kolejno w pionowych rzędach warzywa z rodziny kapust (sałata, kalafior, kapusta – przypominamy, że te warzywa powinny być w jednej grupie produktowej, ze względu na podobny kształt), następnie warzywa sałatkowo kanapkowe, takie jak ogórek, rzodkiewka, pomidory czy papryka – te warzywa mają zazwyczaj podobne zastosowanie i służą spełnieniu określonych (podobnych) potrzeb u kupujących. W przedostatnim rzędzie pierwszej półki, układamy najbardziej popularne, rodzime owoce, takie jak jabłka i gruszki. Półkę zamykają owoce cytrusowe, leżące najbliżej wejścia klienta. Zazwyczaj w tym okresie zajmują one dwa rzędy.
Popularność cytrusów znacząco wzrasta zimą, kiedy spadają również ich ceny. Na drugiej półce układamy odpowiednio warzywa okopowe – buraki, marchewkę, pietruszkę czy ziemniaki. Trzymamy je niżej, gdyż są to warzywa, z których często obsypuje się ziemia, a więc z oczywistych powodów nie mogą być „nad” inną ekspozycją. Są one także w mniejszym stopniu atrakcyjne wizualnie w porównaniu do warzyw i owoców „z pierwszej półki”, a także, nierzadko, cięższe.
Układ stoiska wiosna-lato, czyli jakimi produktami przyciągnąć klienta wiosną i latem?
W przeciwieństwie do sezonu jesienno zimowego, najbliżej wejścia klienta leżą warzywa kanapkowe. O tej porze roku są one zazwyczaj najsmaczniejsze oraz
najbardziej atrakcyjne pod kątem wizualnym. Różnokolorowe papryki, czy soczyste pomidory to pierwsze towary, które powinny „rzucić się w oko” klientowi. Następnie układamy kapusty, cytrusy a na końcu owoce takie jak jabłka i gruszki. Druga półka niezmiennie pozostaje wypełniona warzywami okopowymi. Przypominamy także o wzmożonej konieczności dbania o stan ekspozycji z powodu wyższych temperatur panujących na zewnątrz – w szczególności latem.
Co do zasad zatowarowywania półek – są one identyczne jak w sezonie jesienno zimowym, a więc należy pamiętać o przekładaniu starszego towaru na górę ekspozycji, o kolorystyce opakowań własnych i konieczności używania opakowań producenta na ekspozycjach dodatkowych. Układajmy towary zachowując odpowiedni kontrast kolorystyczny oraz pamiętajmy o zasadzie „pierwsze weszło, pierwsze wyszło”.
Układ na innych ekspozycjach niż dwupoziomowe
Wiadomo, że w zależności od sklepu, ekspozycje się mogą znacząco różnić. Występują ekspozycje jednopoziomowe (najczęściej są to ekspozycje umieszczone na stelażu, nachylone pod o wiele większym kątem w porównaniu do ekspozycji wielopoziomowych), wielopoziomowe (trzy lub cztery poziomy, umieszczone bezpośrednio nad sobą, o mniejszym kącie nachylenia), ekspozycje lodówkowe (zawierające towary wymagające stałej, niskiej temperatury, zazwyczaj od 3 do 5 stopni Celsjusza).
Ekspozycja lodówkowa
Ekspozycja lodówkowa, jest jedną z najłatwiejszych w utrzymaniu (o ile oczywiście zadbamy o odpowiednią segregację produktów i eliminację tych z uszkodzonymi opakowaniami). W lodówkach na dziale owocowo – warzywnym znajdują się produkty wymagające niskich temperaturze, głównie ze względu na swoją krótką datę przydatności do spożycia. Na najwyższej półce zazwyczaj układamy soki jednodniowe, należy pamiętać o bezwzględnej konieczności codziennej wymiany tego asortymentu. Sprzedając produkty jednodniowe, nasze zaniedbanie przy wymianie ekspozycji może skutkować zatruciem pokarmowym u klienta lub innymi nieprzyjemnymi sytuacjami, które z pewnością będą miały negatywny wpływ na obrót sklepu, a co za tym idzie na nasze przychody.
Tuż po sokach jednodniowych układamy surówki, które również zazwyczaj mają od jednego do kilku dni ważności. Na kolejnych półkach rozmieszczamy warzywa zapakowane, oraz takie, które nie mogą przebywać na innych ekspozycjach (np. w okresie letnim rzodkiewki, lub zieleninę, aby się nie zeschła w wyższej temperaturze). Pamiętajmy aby kontrolować zawartość lodówek oraz temperaturę, w celu uniknięcia np. zaparowania opakowań (w przypadku przykładowo pieczarek na tacce czy bobu) czy też zamrożenia produktów stojących najbliżej głębokiej ścianki lodówki.
Ekspozycja na stelażu
Ekspozycja na stelażu jest zazwyczaj stosowana w większych sklepach, gdyż przy rozbudowanym asortymencie zajmuje o wiele więcej 
powierzchni sklepowej. Jest to jedna z najbardziej atrakcyjnych wizualnie ekspozycji i umożliwia najlepszą prezentację produktów. Na tego typu ekspozycjach układane są owoce egzotyczne i większe warzywa, jednak nie jest to regułą – wszystko zależy od powierzchni całościowej danego stoiska. Tu zasady układania towarów są identyczne jak w przypadku ekspozycji poziomowej, lecz możemy sobie pozwolić na więcej „luzu” w kwestiach zasady kontrastu.
Ekspozycja czteropoziomowa
Ekspozycja czteropoziomowa to z kolei idealny sposób na umieszczenie dużego asortymentu na małej powierzchni. Są to cztery półki, wypełnione skrzyniami jednolitymi bądź opakowaniami od producenta. W tym przypadku, także ostatnia półka należy do warzyw okopowych. Gdyż jak pisaliśmy, są to produkty najbardziej wymagające pod względem utrzymania czystości na stoisku. Co ważne, w przypadku ekspozycji czteropoziomowej, umieszczamy produkty kolejno od najmniejszych do największych, w kolejności od góry. Tak jak pisaliśmy w artykule o złotych zasadach ekspozycji (w dużej mierze są to bardzo uniwersalne zasady, możliwe do wdrożenia niemalże w każdym dziale zakupowym), ciężkich i większych produktów nie powinno się umieszczać na samej górze, gdyż mogą, mówiąc kolokwialnie, spaść klientowi na głowę.
Warto też zwrócić szczególną uwagę na cenówki przy wielopoziomowych ekspozycjach. Jako, że mamy do dyspozycji więcej listew cenowych, należy przypilnować, aby każdą etykietę cenową umieścić tuż przy produkcie, którego dotyczy i była czytelna dla kupującego. Pamiętajmy także o odpowiednim rozdzieleniu cenówek białych, regularnych i żółtych, promocyjnych.
Promocje
Przy omawianych ekspozycjach, warto również zwrócić uwagę na promocje, czy też sekcje produktów polecanych, które są umieszczane często jako dodatkowa informacja nad stoiskiem czy też bezpośrednio nad konkretną ekspozycją. Zazwyczaj sprzedawcy umieszczają je w formie większych kartek, z zachęcającym hasłem, bądź podkreśloną ceną promocyjną. Tu również należy pamiętać, aby kartkę zwiesić bezpośrednio nad towarami, których dotyczy promocja. Jak już wielokrotnie pisaliśmy, im lepiej „podamy” i nakierujemy klienta na dany produkt, tym większa szansa, że promowany towar zakupi.
Zróbmy więc wszystko, aby kupujący nie musieli szukać danych owoców czy warzyw. A mieli je w zasięgu wzroku, tuż przy odpowiedniej cenówce. Dodamy, że tego typu promocje najlepiej sprawdzają się przy ekspozycjach stelażowych (głównie ze względu na mniejszą ilość towarów w jednym rzędzie i ułatwienie znalezienia produktu, którego dotyczy przecena). Na wielopoziomowych ekspozycjach lepiej promocje zaznaczać żółtymi etykietami. Rezygnując z wieszania dodatkowych promocji na samej górze, szczególnie jeżeli miałyby dotyczyć przykładowo towarów na jednej z dolnych półek.
Podsumowanie
Mając na uwadze wszystkie powyższe zasady, jak i poprzednie nasze artykuły, poświęcone tematyce stoisk owocowo – warzywnych oraz zasadom ekspozycji towarów, postarajcie się tak zadbać o zatowarowanie waszych sklepów, aby sprzedaż zaczęła systematycznie wzrastać. Podsumowując – niestety, układanie towarów na półkach w danej kolejności nie jest, a przynajmniej nie powinno być, przypadkiem.
Wszystkie rady, jakich Wam udzieliliśmy, pomogą Wam zwiększyć obroty sklepu. Jeżeli jednak potrzebujecie merytorycznego wsparcia, chętnie opowiemy Wam więcej i nauczymy Was rozplanowywać prawidłowo ekspozycję, podczas naszych szkoleń. Skontaktujcie się z nami, a stworzymy indywidualny plan szkolenia, dostosowany do waszych potrzeb oraz skonstruowany tak, aby odpowiednio podnieść kompetencje waszych pracowników. Zarówno za pomocą wiedzy teoretycznej jak i ćwiczeń praktycznych. Jesteśmy do Waszej dyspozycji 🙂
